De raadsels in quechua Ze vormen een belangrijk onderdeel van de mondelinge tradities van de Andes-volkeren in Peru. Raadsels of watuchikuna of watuchis zoals het in Quechua wordt genoemd, ze zitten vol vindingrijkheid, creativiteit, kattenkwaad en veel interactieve dynamiek in de gemeenschappen.
Ze maken deel uit van de populaire literatuur van de plaats, omdat ze representatief zijn voor de culturele verbeelding van Quechua, vol figuratieve taal, meestal in de vorm van metaforen. De Quechua-taal zelf is gevuld met veel fantasierijke bronnen voor dagelijks gebruik..
Volgens verschillende studies heeft deze culturele manifestatie zich ontwikkeld in drie verschillende sociale contexten: als een vorm van amusement, als een didactisch hulpmiddel en om het andere geslacht aan te trekken..
Metaforen spelen een zeer belangrijke rol in de cognitieve en semantische ontwikkeling van Quechua-sprekende kinderen die deelnemen aan raadspellen..
Het speelse karakter van watuchi Het dient als promotor en bekrachtiger van de verbetering van het taalgebruik. Blijkbaar werkt dit fenomeen als een ontdekkingsprocedure terwijl kinderen hun operationele cognitieve structuren en semantische domeinen uitbreiden.
Lokale leraren hebben hier gebruik van gemaakt en hebben lesstrategieën bedacht met behulp van raadsels. Het is ook vrij gebruikelijk bij adolescenten om de watuchi nieuwsgierigheid tonen om liefde of seksuele interesses te onderzoeken.
In dit scenario worden hogere gisvaardigheden vaak geassocieerd met intelligentie en een goede kandidaat zijn voor een seksuele partner. Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in deze raadsels in het Mayan.
Hieronder is een kleine selectie van 26 raadsels in Quechua met hun respectievelijke vertaling, afkomstig uit verschillende online bronnen.
1. - Shumaqllami jeru chupayoq ka.
Puka, garwash, gomerpis ka.
Shimikiman apamaptiki
supaytapis rikankiran.
Pitaq ka? (Uchu)
Ik ben mooi met een stokstaart
Ik ben rood, geel en groen
Als je me naar je mond brengt
je zult de duivel zelf zien
Wie ik ben? (De Chili)
twee.- Hawan anallaw
Ukun achachaw (Uchu)
Buiten is leuk
Binnenkant is onaangenaam (de chilipeper)
3.- Imataq chay maman wacharukuptin wa, qan, chaymantañac taq kusikum, inaspanataq waqakunpunitaq (Rune)
Wie is hij die huilt bij de geboorte, zich verheugt als hij opgroeit, huilt op hoge leeftijd (man)
4.- Achikyaqnin iskay chaki
Chawpi p'unchaw kimsa chaki
Tutayaykuqta tawa chaki (Rune)
Bij dageraad, twee voet
's middags, drie voet
en in de schemering, vier voet (Man)
5.- Lastimaya mana runachu kani, wak mikusqan mikuykunaypa'q (Allqu)
Jammer dat ik geen man ben, wat ze eten om te eten (The Dog)
6.- Jawan añallau, chawpin wikutina, ukun ikllirij (Durasno)
Mooi van buiten, de kern is gestemd en de binnenkant gaat open (Durazno)
7.- Achikiaj jelljai jelljaicha, chaimantaja antai antaicha (Warma machu)
Het daagt met levendigheid, dan saai (jeugd en ouderdom)
8.- Jatun liuyaq gagachu
ishkay putukuna
shawaraykan.
Imaraq? (Warmipa chuchunkuna)
In een schone rots
twee "potos" melk
ze hangen
Wat zal het zijn? (De borsten van de vrouw)
9.- Imatashi, imatashi?
Kawaptiki, isï arö
Wanuptikiqa, Qamwan Aywakö (Shongo)
Wat wordt het, wat wordt het?
Als je nog leeft, wat een goed werk
Als je sterft, ga ik met je mee (het hart)
10.- P'unchaw bel
route t 'umpana (Uqsuy)
Overdag, bel
en 's nachts valt hij (de rok)
elf.- Virdi kudurpa ukuchampi, qillu kudurcha
Qillu kudurpa ukuchampi, nugal kudurcha
Nugal kudurpa ukuchampi, yuraq kudurcha (Luqma)
Binnen een groene bal, een gele bal
in een gele bal, een bruine bal
In een bruine bal zit een witte bal (La lucuma)
12.- Mana raprayuq, phawan
mana qalluyuq, rijm
mana chukiyuq, purin (Karta)
Hij heeft geen vleugels, maar hij vliegt
heeft geen tong, maar spreekt
Hij heeft geen voeten, maar hij loopt (de brief)
13.- Huk sachapi chunka iskayniyuq pallqu kan
sapa pallqupi, tawa tapa
sapa tapapi, qanchis runtu (wata, kilia, simana, p'unchaw)
In een boom zijn er twaalf takken
op elke tak vier nesten
en in elk nest zeven eieren (het jaar, de maand, de week en de dagen)
14.- Imasmari, imasmari
jawan q'umir
ukhun yuraq
sichus yachay munanki
suyay, suyay
Imataq kanman? (Brandstapel)
Raad eens
groen aan de buitenkant
wit van binnen
Als je het wilt weten
wacht wacht
Wat zal het zijn? (De peer)
vijftien.- Warminkuna jukwan yarquptin
juteta churayan
mana jusä kaykaptin.
Imaraq? (Luycho)
Als hun vrouwen hen bedriegen,
ze zetten mijn naam.
zonder mijn schuld
Wat zal het zijn? (Het hert)
16.- Ampillampa yarqurir,
shillowan en waska chupawan sarikur
korralkunaman yaykü
wallparüntuta mikoq
Pitaq ka? (Jarachpa)
Alleen 's nachts uitgaan,
me vastgrijpend met mijn nagels en touwstaart
Ik ga de corrals binnen
om kippenei te eten
Wie ik ben? (De buidelrat)
17.- Pitaq ka?
Aujakunapa papaninkunami ka,
Jatungaray kaptë,
borrco suaderunkunata girasiman (Aujarriero)
Wie ik ben?
Ik ben de vader van naalden,
omdat ik groot ben
Ze sturen me om de sweatshirts van de ezels te naaien (de naald van de muleteer)
18.- Kunan munaillaña chaimantaja kutikuticha (Mosojwan mauka pacha)
Vandaag benijdenswaardig na gerimpeld (nieuwe jurk en oude jurk)
19.- Chipru pasña virdi pachayuq yuraq yana sunquyuq (Chirimuya)
Vrouw met pokken, in groene jurk met zwart en wit hart (La cherimoya)
twintig.- Quri in de vroege ochtend,
chawpi punchaw qullqi,
tutan wañuchin (Watermeloen)
Goud in de vroege ochtend,
's middags zilver,
's nachts kan het je dood veroorzaken (watermeloen)
eenentwintig.- Llulluchampi wayta, qatunchampi virdi, musuyaynimpi apuka, machuyaynimpi yana intiru sipu (Kers)
Als het onvolwassen is, is het een bloem; Als hij groot is, groen, als hij jong is, is hij rood, in zijn zwarte veroudering is hij volledig gerimpeld (de kers)
22.- Sikillayta tanqaway maykamapas risaqmi (Kaptana)
Duw gewoon mijn billen zo ver als ik ga (de schaar)
2. 3.- Apupapas, wakchapapas, sipaspapas, payapapas, warmipapas, brede machupapas munananmi karqani, kunanñataq ñawinman tupaykuptipas uyanta wischuspa qipa rinanmi kani (Mikuna Akawan)
Van de rijken, de armen, de jongeren, de oude, de vrouw, de oude, ik was het voorwerp van veel liefde, nu ik mezelf met hun ogen vind, gooien ze me van achteren (voedsel en uitwerpselen)
24.- Llapa runapa manchakunan supaypa wawan (Atoombom)
De grootste terreur van alle mensen, kinderen van de duivel (de atoombom)
25.- Puka machaymanta qusñi turu Iluqsimuchkan (Ñuti)
Uit een rode grot komt een rookkleurige stier naar buiten (het slijm)
26.- Ristin saqistin (Yupi)
Je loopt maar je gaat weg (voetafdruk)
Niemand heeft nog op dit artikel gereageerd.